بررسی اثرات نیتروژن و تنش خشکی بر اجزای عمل کرد ، عمل کرد و کیفیت دانه

به منظور بررسی تأثیر نیتروژن و تنش خشکی بر عمل کرد، اجزای عمل­کرد و کیفیت دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 آزمایشی در سال 1388 به­صورت کرت های خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب انجام شد. عامل اصلی شامل سه سطح: نیاز کامل آبی گیاه، 80 و 60 درصد نیاز آبی بود؛ و عامل نیتروژن (به­صورت کود اوره) شامل: میزان توصیه­ شده نیتروژن بر اساس آزمون خاک (170 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار)، 30 درصد بیش تر از این میزان (221 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و  30 درصد کمتر از این میزان (119 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) در کرت های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی بسته­به شدت آن، موجب کاهش شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، عمل کرد بیولوژیک، محتوی نشاسته دانه و عمل کرد و اجزای آن شد؛ تنش شدید خشکی نسبت به آبیاری مطلوب، عمل کرد دانه را به­میزان 62/45 درصد کاهش داد. مصرف نیتروژن تا حد 170 کیلوگرم در هکتار با تأثیر بر افزایش شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، عمل کرد بیولوژیک و اجزای عمل­کرد، عمل کرد دانه را افزایش داد؛ اما مصرف نیتروژن در مقادیر بیش تر از نیاز گیاه (در شرایط خشکی) اثر مثبتی بر عمل کرد نداشت. در پژوهش حاضر افزایش هم زمان رطوبت خاک و نیتروژن، عمل کرد دانه را افزایش؛ ولی استفاده از مقادیر بالای نیتروژن در شرایط تنش رطوبتی، عمل کرد دانه را کاهش داد. بیشینه میزان عمل کرد دانه (23/19 تن در هکتار) از تیمار تأمین نیاز کامل آبی گیاه و کاربرد 221 کیلوگرم نیتروژن به دست آمد؛ و کمینه آن (17/9 تن در هکتار) متعلق به تیمار تنش شدید خشکی و همین میزان نیتروژن بود.